Samenwerken aan duurzaamheid in de gemeente Haaren

Dit jaar hebben we verschillende mooie projecten uitgevoerd voor de gemeente Haaren. Met Brug Groenendaal in Esch zijn we nog bezig. Eerder werkten we aan het fietspad Helvoirtseweg en het fietspad Oude Bosschebaan, dwars door de Loonse en Drunense Duinen. Duurzaamheid, samenwerking en aandacht voor de omgeving spelen een grote rol in deze projecten. Van de technische kant weten wij alles af en we ontdekken graag welke onderwerpen er nog meer meespelen bij onze opdrachtgever. Daar vertelt wethouder Martien Vromans van de gemeente Haaren over in dit blog.

Wethouder Vromans: “De gemeente Haaren heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan. Wij hebben als gemeente het Convenant Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) ondertekend. Dat houdt in dat duurzaamheid bij ons een aparte plaats krijgt in aanbestedingen. Dat zie je terug in onze projecten. Daar betrekken we al vroeg ‘de techneuten’ bij. Niet alleen om te denken in mooie ontwerpen of om alles door te rekenen, maar juist voor dat extra duurzame onderdeel dat er ook achter zit.

Bijdragen aan een duurzame inkoopstrategie
Nog vóór een aanbesteding begint duurzaamheid al met een inkoopstrategie. Duurzaamheid kun je bijvoorbeeld invullen vanuit CO2-reductie of keuze voor materialen. Wij zijn in gesprek gegaan met marktpartijen over hoe wij onze duurzaamheidsambities waar kunnen maken. In aanbestedingen laten we dat weer herkenbaar terugkomen. Zo herkennen de partijen waar we mee hebben gesproken hun bijdrage.

De kracht van het bouwteam
Met 14.000 inwoners is Haaren een relatief kleine gemeente. Wij zijn gewoon aan de slag gegaan met onze duurzaamheidsambities en als kleine gemeente kun je ook grote stappen maken. Misschien wel juist als een kleintje, want bij ons zijn de lijnen kort tussen ambtenaren, bestuurders en de aannemers die we erbij betrekken. Wij zijn in Haaren gaan kijken naar innovatieve aanbestedingsvormen. Samenwerken in een bouwteam is een manier om daar invulling aan te geven. Verschillende projecten met Strukton Civiel  waren ook met een bouwteam. Het startpunt is bijvoorbeeld dat wij als gemeente een brug willen. Met een aannemer kijken wij naar de beste aanpak, ook op het gebied van duurzaamheid. Die kennis zit in de markt. Jullie weten wat er mogelijk is. Het belangrijkste is dat we samen in gesprek zijn met elkaar, op weg naar het resultaat. Daar zit wat mij betreft de kracht van het bouwteam.

Circulariteit en CO₂-reductie
De aanbesteding voor het fietspad Oude Bosschebaan had als belangrijkste eis circulariteit. Strukton heeft onder andere bestratingsmateriaal en beton gebruikt van bijna 100% gerecycled materiaal. Ook is er elektrisch materieel ingezet. Zo kon het project uitgevoerd worden met een stikstofdepositie van 0. En dat was nodig, want het fietspad ligt in een Natura 2000 gebied. Het resultaat mag er zijn. Toevallig was ik er laatst zelf en ving ik op dat voorbijgangers het fietspad mooi gemaakt vonden. Zulke positieve reacties zijn natuurlijk goed om te horen.

Duurzaamheid is meer dan alleen groen
Haaren wordt ook wel ‘De Tuin van Brabant’ genoemd. Dat roept meteen het idee aan groen op en daar geven we ook invulling aan, maar duurzaamheid gaat over meer dan groen alleen. Het heeft ook een sociaal onderdeel in zich. Dat zit voor een deel in rekening houden met de omgeving. Communicatie met omwonenden en belanghebbenden is erg belangrijk. In een aanbestedingsproces kijken we ook al hoe we met omgevingsmanagement om willen gaan. Bij de brug Groenendaal gaat dat bijvoorbeeld over communicatie met de direct omwonenden en weggebruikers. Bij het fietspad Oude Bosschebaan heeft Natuurmonumenten andere belangen dan een bedrijf met een recreatiefunctie of de fietsersbond. Daar moet je rekening mee houden en aandacht aan besteden. Het sociale deel van duurzaamheid gaat ook over participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daar heb ik nog een verbeterpunt voor marktpartijen. Ik zie in algemene zin wat bedrijven ermee doen, maar ik mis vaak hoe dit onderdeel op projectniveau wordt ingevuld als het gaat over de inzet van mensen.”

Enthousiasme voor duurzaamheid in hele team
Stefan Geers was als tendermanager van Strukton Civiel betrokken bij de verwerving van zowel Brug Groenendaal als het fietspad Oude Bosschebaan. “Het waren twee leuke tenders met een uitdagende vraag om een zo duurzaam mogelijk product aan te bieden dat voldoet aan de eisen. We hadden uitgebreid contact met de gemeente en de inkoopbegeleiding vanuit Bizob. Bij de aanbesteding van de brug werden we uitgenodigd op het gemeentehuis voor een uitleg over de duurzaamheidsdoelstellingen en het duurzaamheidspaspoort. In onze aanbiedingen stond welke materialen we zouden toepassen en wat er weer herbruikbaar is aan het eind van de levensduur. We maakten ook een inschatting van het energieverbruik. Bij het fietspad hebben we in plaats van laadschoppen, elektrische wielladers ingezet, de andere machines liepen op biodiesel. Allemaal voor een zo laag mogelijke uitstoot. Het fietspad is gemaakt van beton van volledig gerecyclede grondstoffen en ook de brug is van duurzaam beton met een hoog percentage hergebruik, onder andere in het staal.

Na de definitieve gunning van de projecten hebben we samen met onze opdrachtgever een duurzaamheidspaspoort van ons product opgesteld. Wat ons echt heel positief verraste was het enthousiasme voor duurzaamheid in het hele projectteam van de gemeente Haaren. Dus niet alleen bij de inkoop maar ook in de uitvoering. Je merkte interesse in hoe wij dingen hadden bedacht en waar de materialen en machines vandaan kwamen. Wij hadden vooraf onze twijfels of de kosten voor bijvoorbeeld elektrisch materieel toch later in het bouwteam nog zouden zorgen voor een andere keuze, maar duurzaamheid bleef voorop staan. Het fietspad is 100% op kwaliteit gegund en uitgevoerd!”